Gekmakende liefde, een pareltje op Netflix

In 1994 ontmoette ik bij aankomst in Parijs een mij onbekende jonge vrouw die al in de eerste paar minuten uit het niets verklaarde dat ze verliefd op me was. Het was een vriendin van de vrienden die me van de trein haalden. Ik zag het als sociale onhandigheid en wist niet goed hoe te reageren.
Ze nam me met een smoes mee naar haar huis waar we een gesprek voerden dat alle kanten uitschoot maar nergens contact maakte. Ze had een aantrekkelijke schoonheid maar ook een je ne sais quoi dat me weerhield. Ik bestudeerde vooral haar boekenkast. Na enige tijd verlieten we het appartement en voegden ons weer bij de anderen. Er was niets gebeurd.
Mijn hoofd stond er ook niet naar. Ik was op dat moment hevig verliefd op iemand anders in Parijs, die ik overigens ook niet kende en later een fantoom bleek te zijn. Het waren kortom bizarre dagen in de stad van de liefde.
Ik was dat allemaal weer vergeten maar moest er aan denken omdat ik deze week op Netflix de Franse film Oublie-Moi (Vergeet me) zag die in hetzelfde jaar uitkwam en waarin ook nogal wat aparte ontmoetingen voorkomen. De film gaat over de ongrijpbare aspecten van de liefde. Hoe verliefdheid en alles wat er mee samenhangt gek kan maken. Hoe het een drug is tegen onzekerheid. Onzekere mensen zijn vaak verliefd, of andersom. Het is een film zoals ik nog nooit zag. Eenvoudig en razend ingewikkeld, saai en meeslepend.
De 28-jarige Nathalie, fabelachtig gespeeld door Valeria Bruni (ja, de zus van), is obsessief bezig haar ex terug te veroveren. Tegelijkertijd heeft ze een relatie met iemand die haar niet kwijt wil. En ondertussen zit ze achter andere mannen aan, tot in de toiletten toe. Is ze gek, eenzaam, onzeker? Of gewoon op wanhopig zoek naar het ongrijpbare, de liefde, het leven? Het is voor de kijker soms net zo verwarrend en gekmakend als voor haar.
De gesprekken gaan eigenlijk alleen maar over ik wil je, ik wil je niet. Of zoals Ramses Shaffy mooi zong:
De ene wil een ander maar die
Ander wil die ene niet
De ander wil een ander maar
Die ene heeft verdriet
Zo ging het en zo gaat
Het en zo gaat het altijd aan
En zo gaat het altijd aan
En zo zal het eeuwig gaan
Het is een simpele tekst maar je weet dat het hele leven er in opgetekend is. Dat geldt ook voor deze film. De dialogen zijn bizar en oppervlakkig, er zijn veel herhalingen en lange stiltes maar het voelt alsof je in een peilloze filosofische diepte kijkt waarin ergens het geheim van de liefde zich schuil houdt. Dit kunnen alleen de Fransen dacht ik. En ja, dat zijn specialisten in relatiefilms maar dit debuut van Noémie Lvovsky steekt er toch boven uit.
Oublie-moi is ook een mooi tijdsbeeld. Je ruikt als het ware de indertijd beruchte benzinedampen van Parijs. Het was in de dagen dat het verkeer gedeeltelijk stilgelegd werd vanwege de luchtverontreiniging. Over verontreiniging gesproken: iedereen rookt ook als ketters. Drie pakjes per dag, bekent Nathalie. Bij het ontbijt wordt er een fles gin doorheen gejaagd. De relaties zijn al net zo toxisch.
Moderne nostalgie, daar is de film ook goed voor. Er was natuurlijk geen mobiele telefoon, geen Google Maps. Iedereen was aangewezen op telefooncellen, stratenkennis, een goed geheugen en spontaan bij elkaar langs gaan. Grappig is dat de mode erg op die van nu lijkt.
Bijkomend voordeel is dat Oublie-Moi door een vrouw is gemaakt en daardoor niet wordt gehinderd door oubollig seksisme of de male gaze. Het verklaart waarom de 30 jaar oude film toch ook eigentijds voelt.
De film, die in Frankrijk een hype was, heeft in Nederland nooit de bioscoop gehaald maar werd in 1995 wel op het IFFR vertoond. Toen was ik hoofdredacteur van De Dagkrant daar. Ook toevallig. De Volkskrant schreef over Oublie-Moi: “geeft het begrip relatiedrama een frisse en dynamische inhoud”.
Hoe lang Oublie-Moi, die vorig jaar online kwam, nog te zien is op Netflix weet ik niet, dus grijp snel je kans. Een film om niet te vergeten, ondanks de titel.
PS: Iedere zondagavond verstuur ik In de Week, een zeer persoonlijke nieuwsbrief over wat ik de voorbije week zag, las, meemaakte en dacht. Abonneer je hier gratis.