The Taste of Freedom is een soort Oekraïense variant op de klassieker Amélie. Een romantische comedy, sprookjesachtig verfilmd, over een jonge vrouw die van het platteland naar de stad trekt om haar droom te realiseren: sterrenkok worden.

De film is vorige maand in première gegaan maar duidelijk bedacht en grotendeels gemaakt voordat de gruwelijke Russische invasie begon. Geweld is nergens te bekennen. Het verhaal is zoet, vredig maar maakt tegelijk toch duidelijk waarom Poetin toesloeg: het toont een Oekraïne dat divers en zelfbewust is. Een progressief nationalisme waarin de eigen geschiedenis wordt gevierd en tegelijkertijd regenboogvlaggetjes op de muren worden geschilderd. Het is een idealistische samenleving en een feministisch verhaal. Kortom, alles waar Poetin en zijn Westeuropese kornuiten zo’n grafhekel aan hebben.

Varya is een jonge vrouw die net over drempel van volwassenheid is gestapt. Ze werkt in een wegrestaurant op het platteland maar droomt van de haute cuisine. Snacks verandert ze in creaties. Dat wordt niet echt begrepen, noch gewaardeerd. Ze wordt ontslagen. Haar moeder zegt dat ze een kerel moet vinden en huisvrouw worden. Ze vlucht naar de grote stad, in dit geval het wondermooie Lviv in het westen van het land. Ze belandt nog net niet in de goot, wel in een krot met amper wat geld. De moeizame maar onvermijdelijke klimtocht uit de put kan beginnen.

Ze vindt een antiek kookboek en plots is daar een geestverschijning. Het is de schrijfster van het boek, die zich ontpopt tot goede fee.

Die schrijfster – Olga Franko – heeft echt bestaan en dat kookboek uit 1929 – Praktische Keuken – ook. Het wordt gezien als het eerste Oekraïense kookboek en werd zoals veel van de Oekraïense cultuur door de Sovjet-heersers verboden. Het land moest immers onderworpen worden aan de Russische cultuur. Pas zo’n 100 jaar later slaagden de Oekraïeners er in zich aan de greep van Moskou te ontworstelen.

The Taste of Freedom is een leuk verhaal waarin de progressieve droom te ontwaren valt. Geen minderwaardigheidscomplex meer, afrekenen met de cultuur van leugens en winstbejag, weg met de bully’s die de baas willen spelen. En bovenal het vieren van authentieke cultuur. De kleuren van de Oekraïense vlag duiken subtiel op in de slotscène.

Net zoals Amélie typisch Frans is en tegelijkertijd universeel, zo is deze film dat ook. Het is Oekraïne maar het had ook Palestina kunnen zijn, of ieder ander land waar mensen snakken naar vrede en zelfbeschikking.

PS: Iedere zondagavond verstuur ik In de Week, een zeer persoonlijke nieuwsbrief over wat ik de voorbije week zag, las, meemaakte en dacht. Abonneer je hier gratis.