Na het lezen van het eerste hoofdstuk van Alleen en Duizend Mensen moest ik naar adem happen. De gebeurtenissen troffen me onverwacht, als een vuistslag. Na het laatste hoofdstuk was ik ook even van de kaart. Ik legde het boek weg en liet mijn emoties bedaren. Een boek dat dat voor elkaar krijgt, is het lezen waard.

De titel van de nieuwe roman van oud-collega Malou Holshuijsen komt uit een scène waarin de hoofdpersoon, Rivka die op weg is naar de dertig en worstelt met volwassen worden, een druk bezochte begrafenis bijwoont van haar geheime liefde. Ze staat daar, tussen al die rouwende mensen, en voelt zich eenzamer dan ooit. De anderen kunnen nooit beseffen wat zij doormaakt.

Eenzaamheid is een rode draad in het leven van Rivka. Ze staat, om zichzelf te beschermen na traumatische ervaringen, niemand toe bij haar ziel in de buurt te komen en houdt alles en iedereen op afstand met woede. Op een na, de geheime liefde. Die er natuurlijk nooit echt kan zijn. En een nieuw trauma wordt.

Het debuut van Malou, Zachtop Lachen, ging ook over trauma’s en de dood. Alleen en Duizend Mensen gaat wel een stap verder, het verhaal sleept je mee naar een onvermijdelijke maar verrassende ontknoping. Ik wil er niet te veel over zeggen omdat de wendingen het verhaal bepalen.

Rivka is regisseur van een nachtprogramma op de radio, een perfecte setting. Wie ‘s nachts radio maakt, heeft de eenzaamheid altijd te gast. Maar in de gekte van de mediawereld gaat het zelfs dan nog over scoren en succes. De schrijfster put uit haar ervaringen in die wereld en geeft een aardige inkijk. De interviews die afgenomen worden in een hotelkamer op de 21e verdieping moeten diep gaan, met veelzeggende stiltes liefst. Maar tegelijkertijd is er het mechanisme dat het niet te lang stil mag zijn. Als er op de radio een paar seconden geen geluid klinkt, treedt automatisch een noodsysteem in werking en wordt er een playlist met muziek gestart. Dus als de meesterinterviewer een confronterende vraag stelt en de gast lang moet nadenken, gaat regisseur Rivka zachtjes seconden tellen om in de gaten te houden dat de stilte op tijd wordt doorbroken. Dat is een mooi beeld van hoe media werken: altijd op zoek naar het echte leven maar nooit in staat het volledig toe te laten.

Wat opvalt aan Alleen en Duizend Mensen is dat de hoofdpersoon geen sympathiek figuur is en gedreven wordt door wraakzucht maar dat je toch met haar meeleeft en op een bepaalde manier van haar gaat houden. Dat kan misschien ook niet anders omdat het ondergaan van leed nu eenmaal liefde afdwingt. En andersom: onstuimige liefde draagt altijd het gevaar van leed in zich. Rond die vicieuze tragiek draait het verhaal. Zwarte humor zorgt ervoor dat het soepel wegleest.

Troost kun je niet nemen. Je kunt het alleen krijgen. Het komt nooit wanneer je ernaar vraagt, realiseert Rivka zich op een gegeven moment. Ze is inderdaad op zoek naar iets dat onvindbaar is. Tot het uiteindelijk op de meest onverwachte manier geboden wordt. Want je bent nooit zo eenzaam als je zelf denkt.

Alleen en Duizend Mensen. Malou Holshuijsen. Uitgegeven door Ambo Anthos. 264 pagina’s.

PS: Iedere zondagavond verstuur ik In de Week, een zeer persoonlijke nieuwsbrief over wat ik de voorbije week zag, las, meemaakte en dacht. Abonneer je hier gratis.