De uitdrukking global village hoor je niet zo vaak meer. De utopie van een klein gemaakte wereld bleek toch een belangrijk aspect over het hoofd te zien: de dorpelingen zelf. Die zitten niet te wachten op de vooruitgang en veranderingen die daarmee gepaard gaan. Die laten de tijd liever stil staan, of ze draaien als het kan zelfs de klok terug. Dorpen zijn geen idyllische modelsamenlevingen maar verzetshaarden. In Nederland zag je dat bij de opkomst van de boerenbeweging, of het nou ging om de strijd tegen racisme of natuurherstel. Om maar even stevig te chargeren en generaliseren.

Het is een ideaal gegeven voor filmmakers. In Snow and the Bear zie je alle conflicten terugkomen die de opiniepagina’s en talkshows vormen. Terwijl het niet gaat om een dorp in Twente maar Anatolië, het oosten van Turkije. In de openingsscène rijdt een stadsauto door een totaal ondergesneeuwd en verlaten berglandschap. Het zet meteen de toon, je voelt de spanning. Dit gaat niet goed.

In de auto zit de jonge verpleegkundige Asli die is uitgezonden naar de verpleegpost in een klein afgelegen dorp, dat door de ongekend lange winter en hevige sneeuwval bijna van de buitenwereld is afgesloten. De arts kan het dorp niet meer bereiken. Zij moeten de zorg opvangen. O ja, dacht ik. Dat soort problemen gaat klimaatverandering ook met zich mee brengen, het wegvallen van basisvoorzieningen.

In het dorp treft ze mensen die snakken naar haar hulp maar tegelijkertijd zo eigenwijs zijn dat ze eigenlijk geen enkel advies van buiten willen opvolgen. Want ‘we hebben het altijd zo gedaan’. Daar sta je dan met je goeie bedoelingen en inzichten.

De bewoners lijden niet alleen onder de weersomstandigheden en gezondheidsklachten, er is ook de dreiging van wilde beren die zich steeds dichter bij het dorp vertonen. De beer is in het dorp wat de wolf is op het Nederlandse platteland. Het leidt tot een conflict tussen de bewoners over bescherming versus bestrijding.

Natuurlijk zijn er dorpsbewoners die weten dat het anders en beter kan en daar niet bang voor zijn. De een, een jonge meid, wacht met smart op het moment dat ze oud genoeg is om de verstikking van het dorp te ontvluchten. Een andere, natuurbewuste, bewoner probeert de opvattingen te veranderen en riskeert daarmee verstoting uit de ‘hechte gemeenschap’.

Het dorp is een toonbeeld van het patriarchaat. De mannen maken er de dienst uit en behandelen de vrouwen als personeel. De verpleegkundige legt zich daar niet bij neer. Tegelijkertijd wordt zij geconfronteerd met het gebrek aan vanzelfsprekende voorzieningen, zoals bijvoorbeeld een verwarmd huis. Ze komt uit de stad, haar vader heeft een hoge positie en ze kan daardoor als ze dat wil ieder moment overgeplaatst worden naar een comfortabeler oord maar ze wil deze strijd niet opgeven, of de dorpelingen niet in de steek laten. Het is voor haar opvallend genoeg een en hetzelfde. Dat is ook een knap aspect aan de film, dat de strijd niet louter gericht is op de onderlinge tegenstellingen en elkaar het leven zuur maken maar op het overwinnen van obstakels die een beter leven in de weg staan.

De film is zo gemaakt dat je anderhalf uur echt even helemaal onderdeel van het dorp bent. Je voelt de kou buiten als het ware, het isolement en tegelijkertijd de warmte van de haard. Een ideale film kortom voor een lange winteravond. Het is daarnaast ook een thriller maar niet een van de soort waarbij je op het puntje van je stoel zit. Meer dat de spanning onder je huid kruipt. Want plots verdwijnt een van de dorpsbewoners en de vraag rijst wat er is gebeurd. Heeft de beer dan toch toegeslagen?

Ik bekeek Snow and the Bear, het debuut van Selcen Ergun, thuis via Apple TV maar hij is ook op andere streamingdiensten, zoals Pathé, te zien.

PS: Iedere zondagavond verstuur ik In de Week, een zeer persoonlijke nieuwsbrief over wat ik de voorbije week zag, las, meemaakte en dacht. Abonneer je hier gratis.