Deze week is het twee jaar geleden dat ik een experiment begon. Een paar dagen daarvoor had ik Sinds ik niet meer drink van Evi Hanssen gelezen waarin ze haar ervaringen beschrijft met een jaar lang geen alcohol drinken. Het is een komisch boek dat ook meeslepend is door haar eerlijkheid.

Laat ik dat ook eens proberen, dacht ik, een jaar lang niet drinken. Ik deed al vaker dry january, had ook wel eens 100 dagen droog gestaan, zoals dat dramatisch wordt genoemd alsof het gaat om een tocht door de woestijn, zonder water. Maar een jaar, ik geef toe, dat is andere koek. Dat vond iedereen tegen wie ik het zei. Een jaar? Helemaal niks? O…

Was ik dan alcoholist? Dat is meteen de vraag die altijd opkomt. Gek genoeg volgt zo’n reactie nooit als je zegt dat je stopt met suiker, koffie of laat naar bed gaan. 

Ben je probleemdrinker willen ze dan weten. Een veelzeggend woord want het is nooit duidelijk of de drank het probleem of de gezochte oplossing is. In de praktijk is het beide en dat is allemaal vreselijk.

Het gaat in ieder geval om iets wat je niet aan de hand hebt. En dat is een zwakte. En zwaktes horen bij losers. En zo wordt de vraag: wil je een jaar stoppen met drinken omdat je een loser bent? In de reactie zit al de ontmoediging. Ik sluit niet uit dat alleen daarom al mensen het niet aandurven. Het is onderdeel van een cultuur die veel dwingender is dan ik me ooit realiseerde.

Ik was geen alcoholist, noch een probleemdrinker. Ik dronk wel vaak. Vrijwel elke dag, bij het eten een glas wijn of twee. Zoals de Fransen, Italianen, Spanjaarden, de mensen van wat we ‘het goede leven’ noemen. Met enige regelmaat dacht ik wel: ik wil minder drinken, alleen in het weekend bijvoorbeeld. Er kwam nooit echt wat van terecht. Als je jezelf niet voor de gek houdt kun je wel zeggen dat er dan inderdaad sprake is van een probleem. Maar meer in de zin van het sportschoolabonnement dat je wel betaalt maar nooit gebruikt. Je hebt er verder niet veel last van.

Dus zou ik een jaar stoppen. Iedere dag hield ik die prestatie bij in Try Dry, een Britse app die ik je kan aanraden als je het ook wilt proberen. De eerste maanden gingen vrij makkelijk, daarna ging ik verzinnen wat ik zou gaan doen als het jaar voorbij was. Een etentje met speciale wijn om het te vieren? Voortaan alleen nog in het weekend drinken? Na een maand of tien begon ik te denken waarom zou ik eigenlijk niet gewoon doorgaan met geen alcohol drinken? Ik schrok zelf van die gedachte. Het klinkt zo radicaal. Nooit meer drinken, dat zeggen ze alleen bij de AA. Alcohol is voor mij toch geen heroïne?

Maar de gedachte zwol wel aan. Dat zit zo. Als je helemaal geen alcohol meer drinkt, dus ook niet af en toe een glaasje, knapt je lichaam enorm op. Ik viel af, ging beter en vooral dieper slapen, gebruikte de snoozefunctie niet meer omdat ik bij het opstaan nu meteen klaarwakker en vol energie ben en was nooit meer moe. Ja, natuurlijk wel na 5km hardlopen maar daar herstel je dan heel snel van. Nooit meer die urenlange loomheid.

Het is niet zo ingewikkeld en je kunt het zelf ook bedenken: als je na een nacht slapen moe wakker wordt is er iets mis. Je denkt misschien ‘o, ik heb een kater’. Je zou moeten denken: o, ik ben mezelf aan het vergiftigen.

Die fitheid werkt verslavend, althans bij mij. Ik wil dat gevoel niet meer kwijtraken. Want ik weet dat een glaasje alcohol daar al voldoende voor is. Dat klinkt rigide maar inmiddels is de wetenschap het er over eens dat alcohol vergif is. Net als bij bleekmiddel zit er niet zoveel verschil in een glas of een fles. Gewoon niet doen. 

Natuurlijk is er altijd het ‘ja maar lekker even ontspannen’ excuus voor dat wijntje maar ik ben gaan inzien dat als je alcohol nodig hebt om te ontspannen er iets mis is met je leven of gezondheid. Dat merkte ik door een ander effect dat optrad en dat ik pas na maanden goed doorkreeg: mijn geestelijk welbevinden ging er enorm op vooruit. Ik ben nooit meer somber en eigenlijk ook nooit meer gestresst. Dat is echt verbazingwekkend. Door mijn werk beland ik natuurlijk wel in stressvolle situaties maar die ijlen veel minder lang na. 

Ik ben rustiger geworden, of liever gezegd, de permanente onrust is verdwenen. Ik kan dat alleen maar herleiden tot stoppen met alcohol. Mensen die denken dat ze alcohol nodig hebben om te ontspannen realiseren zich niet dat dat komt door diezelfde alcohol. Het is ook lastig te bevatten. Zeker als je denkt dat je weinig drinkt. Ik ben er van overtuigd dat ook kleine hoeveelheden veel meer effect hebben dan je je kunt voorstellen. Denk aan het glaasje bleekmiddel en je snapt het. Ja, in alcoholvrije drank zit soms ook een heel klein beetje alcohol maar dat is als chloor in het zwembad, helaas een enkele keer ook qua smaakbeleving. Maar met alcoholvrije dranken is het als met vleesvervangers, ze worden steeds beter.

Ik zeg niet dat ik nooit meer alcohol zal drinken maar ik denk niet dat ik het ooit nog doe. Ik heb immers geen zin om wat ik nu voel kwijt te raken. Dat is de gewoonte geworden en als er plots toch drank in beeld komt – dat gezellige terrasje in Parijs, het proosten met Oud & Nieuw – denk ik niet aan het moment zelf maar aan de dag die er op volgt. Dan verdwijnt de trek meteen. Je zou kunnen zeggen dat ik de toekomst ben gaan koesteren in plaats van verdrijven.

Ik stop nu na twee jaar met het bijhouden van Try Dry en op de een of andere manier maakt dat me toch een beetje nerveus, merk ik. Het verslavende van Try Dry is dat je je streak moet vasthouden. Een keer toch drinken en hij is weg. Dat was een goede stok achter de deur. Ik denk dat ik nu wel zonder die stok kan. Of moet ik voor de zekerheid toch maar beslissen gewoon echt nooit meer alcohol te drinken?

PS: Iedere zondagavond verstuur ik In de Week, een zeer persoonlijke nieuwsbrief over wat ik de voorbije week zag, las, meemaakte en dacht. Abonneer je hier gratis.