Iedereen, maar werkelijk iedereen, vindt Aftersun geweldig. Behalve ik. Daardoor kreeg het bioscoopbezoek wel een extra lading voor me. En leidde het uiteindelijk tot een verbazingwekkend inzicht.

De film handelt over een vader die tekortschiet, of dat zo voelt. En gaandeweg bekroop me dat gevoel ook. Ik schoot tekort. Ik twijfelde over de zaal uitlopen maar er heerste zo’n hoge concentratie onder het publiek dat ik die niet wilde verstoren. Ik sleepte me door de twee uur heen, probeerde zelfs te slapen maar steeds meer ging de vraag spelen waarom de film mij niet raakte. Wat is er mis met mij?

Eenmaal buiten, wat recensies lezend, begon het te dagen. De film toont op nogal poëtische wijze de vakantie, eind jaren ‘90, van een recent gescheiden Britse vader met zijn 11-jarige dochter in een ontluisterend resort aan de Turkse kust. Het is eigenlijk een lange flashback van een nu volwassen vrouw die deze vakantie herbeleeft. De vader doet zijn best maar is wat onbeholpen. Het kind heeft dat wel een beetje door maar niet helemaal.

In de recensies lees ik dat hij depressief is. Afgezien van een scène tegen het eind was me dat niet duidelijk. Dat ligt aan mij. Ik ben, om het zacht uit te drukken, niet zo goed in het herkennen van emoties bij anderen en deze impliciete film draait daar nogal om.

Dus misschien dat Aftersun daarom niet zo bij me aansloeg, omdat de beeldtaal me ontging. Maar er speelden ook andere factoren mee bij mijn oordeel. De film leunt heel sterk op de 11-jarige dochter, gespeeld door Frankie Corio. Haar tegenspeler, Paul Mescal, is met zijn vaderrol genomineerd voor een Oscar. Acteert Frankie ook echt geweldig of is het vooral een voor deze film fantastisch kind? Ze heeft er al wel een paar prijzen, van de vele waar de film wereldwijd mee overladen wordt, mee binnengehaald.

De indertijd 8-jarige Justin Henry werd in 1979 genomineerd voor een Oscar als beste acteur voor zijn rol in het klassieke – ook al – echtscheidingsdrama Kramer vs. Kramer. Hij had geen acteeropleiding noch enige ervaring. Ben je dan nog aan het acteren of gaat het vooral om de rol zelf? Het antwoord ligt misschien in zijn toekomst. Hij vervolgde na deze droomstart een filmcarrière maar wist nooit meer de spotlights te bereiken. Een lot dat veel filmkinderen treft.

Een ander punt dat me trof bij Aftersun is dat het een typisch Britse film is omdat de klassenmaatschappij zo nadrukkelijk aanwezig is. We zien de arbeidersklasse in hun vrije tijd – hé kijk, karaoke – maar daar wordt verder niets mee gedaan, geen maatschappelijke context aan geboden. Voor Britten is de ongelijkheid een vanzelfsprekend en onveranderlijk gegeven.

De uitbeelding deed me een beetje denken aan die van de beroemde fotograaf Martin Parr. Het kruipt tegen de grens van voyeuristische exploitatie aan. Armoedeporno noemt een vriendin, zelf afkomstig uit een volkswijk, dat.

Het kind verwijst in de film twee keer naar de armlastige positie van haar vader. Ik kom zelf uit een bijstandsgezin en was daar ook altijd van doordrongen – alleen al omdat anderen je er voortdurend aan herinneren – maar ik twijfel of je als 11-jarige dat zo afstandelijk kunt beschouwen als zij doet in de film.

Je merkt, ik betrek voortdurend mijn eigen ervaringen en dat zegt ook iets over de kracht van de film. Ineens vroeg ik me af of mijn vader ook depressief was, een vraag die nooit eerder in me is opgekomen. Mijn vader was ziek, zwaar toegetakeld door een verkeerde medische behandeling waardoor hij met tussenpozen maanden, eigenlijk jaren, in het ziekenhuis verbleef. Het grootste deel van mijn jeugd zat hij in de huiskamer in een stoel bij het raam. Voeg daar bij dat hij in het leven dat er aan vooraf ging zoveel ellende heeft meegemaakt dat je alleen daar al depressief van zou worden. Maar depressie was iets dat in onze kringen in die tijd niet bestond. Ik weet te weinig van depressie om nu te bepalen of het zo was.

Regisseur Charlotte Wells toont in Aftersun een vrouw die op latere leeftijd met andere ogen naar haar vader kijkt en hem probeert te doorgronden aan de hand van herinneringen. Een soortgelijk proces maakt ze nu bij mij los. Dat is natuurlijk fenomenaal. Maar de kijkervaring zelf was dat voor mij helaas niet.

PS: Iedere zondagavond verstuur ik In de Week, een persoonlijke nieuwsbrief over wat ik de afgelopen week zag, las, hoorde en dacht. Fijn als je die wilt ontvangen. Abonneer je hier gratis. Dank je wel.