Er overkwam me iets magisch. Dat zit zo. Ik ben een vegan in opleiding en vanochtend bakte ik vegan pannenkoeken. Dat klinkt op het eerste gezicht misschien als een pleonasme voor je want hoezo zouden er dieren in pannenkoeken zitten? Maar ja, melk, eieren. Ik had altijd als devies “ik ben vegetariër en voor vrije abortus dus eieren mogen wel” maar dat is bedacht door Woody Allen en alleen daardoor al een beetje problematisch. Dus moet ik toch maar zuivel af gaan zweren. Of nee, minderen. Dat klinkt ook minder fanatiek.

Daarom had ik een tijd geleden een pak vegan pannenkoekmix gekocht. Om het uit te proberen want nieuw! maar ook omdat in de supermarkt een vegan-optie al gauw de voorkeur heeft. Het is het nieuwe fair trade, of biologisch label waarbij je ineens je geweten op je schouder voelt zitten. Je kunt dan eigenlijk niet meer voor de ouderwetse destructieve producten kiezen. Je hoort mensen wel eens over vliegschaamte, nou breek me de bek niet open over supermarktschaamte.

Het pak verdween in de voorraadkast en inmiddels ben ik alweer een paar maanden verder in de wereldverbetering en tegenwoordig probeer ik ook juist kant-en-klaar producten te mijden, onder meer omdat die slecht voor je hersenen schijnen te zijn. Ja, van fabrieksvoer worden mensen dommer. Ik merk het ook om me heen. Maar dat is een ander verhaal voor een andere keer. Dit gaat over echte magie.

Bij het ontwaken had ik ineens trek in pannenkoeken. Vraag me niet hoe dat kan. Ik had er niet eerder aan gedacht, niet over gedroomd maar ik kon me ineens geen ander ontbijt voorstellen dan pannenkoeken.

In de voorraadkast stond het pak vegan kant-en-klaar mix geduldig op me te wachten. Ik bestudeerde de gebruiksaanwijzing. Er was 900 ml plantaardige melk vereist. Gelukkig had ik in het kader van mijn vegan opleiding een pak lupine melk in huis. Lupine ja, van Nederlandse bodem ook nog. Ik herinnerde me ineens dat ik jaren geleden op een stormachtige avond dineerde in een restaurant aan zee waar de chef experimenteerde met vleesvervangers gemaakt van lupinezaden. Het was een sensatie, er was zelfs een delegatie uit Japan aanwezig. Ik meen dat het later De Vegetarische Slager werd. Maar ik dwaal weer af.

Lupine melk toevoegen. 900 ml, wat een vreemde hoeveelheid. Zouden de instructies al aangepast worden aan de shrinkflation, je weet wel, die truc van de voedselindustrie om de prijzen gelijk te houden maar de verpakte hoeveelheid kleiner te maken? Dat is de nieuwste vorm van kapitalistisch bedrog. Het doet me herinneren hoe ik als kind een snoepwinkel begon door trekdrop te kopen in de plaatselijke winkel, door midden te snijden, de delen op te rekken tot de oorspronkelijke lengte en de helften voor dezelfde prijs te verkopen vanachter een standje op straat. Mijn geweten knaagt nog als ik er aan terugdenk.

Sorry, nu zal ik echt niet meer afdwalen. Want je wilt natuurlijk weten wat de magische ervaring was. Ik vertel het met deze omwegen omdat het zo’n ochtend was dat mijn gedachten alle kanten opsprongen. Ik zocht in de opbergkast ook lang naar de speciale pannenkoekenpan, die ik ooit heb gekocht omdat het een aanbieding was en ik daar meteen voor viel omdat ik altijd goedkoop uit wil zijn. Zoals ik in de bonus ook allemaal dingen koop die ik niet nodig heb. Schrijf ergens op ‘2+1 gratis’ en ik kan het niet weerstaan, zelfs als het maandverband is. Dus daarom heb ik een speciale pan voor pannenkoeken die ik drie keer per jaar gebruik en de rest van de tijd in de kast staat, naast de handstoommachine en het zelfpastamakenapparaat die nooit van hun plaats komen. Die pan zocht ik dus maar bleek al die tijd recht voor m’n neus te staan, ik zag ‘m gewoon niet terwijl ik de planken afzocht.

Ok, je weet nu ongeveer in wat voor draaikolk ik in de keuken stond toen ik de gebruiksaanwijzing las. “Doe een klontje boter of een beetje olie in de pan,” stond er. Ik sloeg meteen op tilt. Boter? Ha! Ze hebben gewoon een oude gebruiksaanwijzing gekopieerd en zijn dit vergeten! Hoe hypocriet! Moordenaars! Dit moest ik op sociale media zetten!

Ik begon alvast een begeleidende tekst te bedenken, iets met marketing. En dan een paar sarcastische opmerkingen, iets met koekenbakkers bijvoorbeeld. Doet het goed want op sociale media heerst altijd woedehonger en hypocrisiezucht. Dat is daar puur genot. Als er iemand op straat onderuit gaat heb je mensen die te hulp schieten en figuren die alleen maar lachen of roepen ‘moet je maar uitkijken!’. De laatsten zitten op sociale media. Ja, ik heb het ook tegen jou Francisco van Jole.

Maar ik doe ook waar ik tegen ben dus ik pakte mijn iPhone en maakte een foto van de verpakking. Even goede belichting zoeken. O, het staat echt duidelijk op de voorkant Vegan. Nog mooier. En dan de achterkant met de gebruiksaanwijzing. Klik. Zo. Even inzoomen en boter omcirkelen, met schaamtevol rood. Ik maakte de foto groter en toen gebeurde het…

Er stond helemaal geen boter maar “doe een klontje margarine…”

Ik was totaal verbijsterd. Ik had toch echt boter gezien en gelezen, ik kon het beeld zelfs nog voor mijn geest halen. Ik bedoel, ik had toch niet voor niets mijn camera gepakt? Omdat ik katholiek ben opgevoed vroeg ik me nog even af of Jezus het woord intussen misschien stiekem had veranderd. Maar dat was bij nader inzien toch niet zo plausibel. Ik had een woord gezien dat er helemaal niet stond. Niet verkeerd gelezen of begrepen, nee iets dat er helemaal niet was. Mijn ogen hadden het verzonnen.

Meteen vroeg ik me af of dat vaker het geval is. Dat je iets waarneemt dat er helemaal niet is. Als journalist weet ik dat natuurlijk wel van ooggetuigen, die zien nogal eens dingen die nooit gebeurd zijn. Maar dan is er sprake van stress en paniek. Dit was een stille zondagochtend. Alleen was ik kennelijk niet helemaal wakker. Misschien droomde ik nog.

Ik vond het wel een magische ervaring. Omdat ik iets had gezien dat er niet was. Ok, het ging om een klontje boter, niet om een Maria-verschijning, UFO of spook. Dat heb ik dan weer. “Ik heb wel eens een niet-bestaand klontje boter gezien.” Ik twijfel of dat het goed doet als iemand op een doodlopend verjaardagsfeestje weer eens begint over geesten oproepen met omgekeerde glazen.

Dat was het dus, de magische ervaring, maar wat je misschien ook echt wil weten is of de vegan pannenkoeken goed smaakten. Nou, het beslag was een beetje vreemd, kleverig. Het leek bij het mixen ook uit de kom te willen klimmen. Tenminste zo zag ik dat. Maar de pannenkoeken zelf waren best lekker. Vooral die met kaas.

PS: Iedere zondagavond verstuur ik In de Week, een zeer persoonlijke nieuwsbrief over wat ik de voorbije week zag, las, meemaakte en dacht. Abonneer je hier gratis.