Ik voel me vreemd en weet niet wat het is

Ik wil er geen doekjes om winden maar ik kan het niet duidelijker verwoorden: ik heb de laatste tijd een enigszins onbestemd gevoel. Het is geen ernstige maar wel een vreemde stemming. Ik ben niet somber of ongelukkig, niets in die richting. Het is meer een gevoel van gemis. Ik weet alleen niet goed wat ik dan mis. En ik ben niet de enige. Wellicht herken je het.

Het besef drong door toen ik me op oudejaarsavond, in een traditie die ik van mijn vader heb overgenomen, afvroeg wat de hoogtepunten waren van het voorbije jaar. Tot mijn verrassing kon ik niets bedenken. Ook geen dieptepunten trouwens.

Ik wist niet wat me overkwam. Het was geen gevoel van leegte of teleurstelling maar eerder verbazing. Helemaal niks? Toen begon ik me te realiseren dat ik iets mis.

Eerst vroeg ik me af of het komt omdat ik sinds september geen alcohol drink. Dat mijn leven daardoor veranderd is, is een feit. De bekende riedel: meer energie, opgewekter, beter slapen, etcetera. Dat zijn allemaal positieve zaken. Maar wellicht komt er ongemerkt ook iets naar boven dat anders met alcohol onderdrukt wordt, een leegte of onvervuldheid. Of iets anders waar ik niet aan gewend ben. Maar ik heb vaker lang geen alcohol gedronken en dan gebeurde dit niet.

De laatste dagen denk ik dat het misschien door de coronaperiode komt. Dat ik in die tijd dacht dat het allemaal weer normaal zou worden maar dat een echte terugkeer is uitgebleven. Alles lijkt wel normaal maar is het niet. Donderdagmiddag liep ik de kantine binnen in het gebouw van BNNVARA, NTR en VPRO. Die zat helemaal vol. Op zich niet vreemd want het was lunchtijd. Maar ik merkte dat ik meteen dacht jee, zoveel mensen… Ik ben dat soort dingen gewoon ontwend. Zelfs al zijn er overal weer massa’s.

Het is meer dan alleen die ontwenning. En ik blijk niet de enige te zijn. Als ik er met anderen over praat volgen er vaak reacties van herkenning. ‘Dat heb ik ook’ klinkt het. Terwijl niemand kan vertellen wat het precies is. “Het is ook zo gek dat helemaal niemand het nog over die periode heeft. Alsof het nooit gebeurd is,” verzuchtte een vriendin. De coronatijd ligt wel achter ons maar is nooit echt afgesloten. Alsof het is verdrongen, weggestopt.

Ik heb al eerder beschreven hoe ik door de coronaperiode veranderd ben. Dat zou een oorzaak kunnen zijn. Of ik ben mijn sociale routines kwijtgeraakt. Dat ik daarom onbewust zo reageer op een volle kantine. Omdat het gewone sociale leven zo lang heeft ontbroken. Het werk is ook veranderd. We zien elkaar minder, meer mensen werken thuis, kantoren zijn leger. Een gesprek bij de koffieautomaat dat vroeger ging van ‘hé hallo, wat een weer hè?’ leidt nu snel tot persoonlijke ontboezemingen en diepere gedachten. Er moet zoveel ingehaald worden.

Als je ouder bent en bedlegerig raakt verlies je in hoog tempo spierkracht. 15 procent vermindering in 10 dagen tijd. Als je twee weken op bed ligt moet je al revalideren. Tijdens de coronaperiode zijn we mentaal en sociaal bedlegerig geweest, misschien vereist dat ook een soort revalidatie. En duurt die mentale revalidatie langer dan gedacht.

Misschien heeft het ook niet met corona te maken maar is het de murwheid. Na corona kwam de oorlog in Oekraïne waar we tot mijn verbazing sneller aan wenden dan verwacht. Zoals we aan alles wennen. Wennen is in de plaats gekomen van aanpakken. De klimaatcrisis wordt aan alle kanten zichtbaar maar een radicale omwenteling blijft achterwege. We zijn als de nicotineverslaafde die denkt dat het probleem valt op te lossen door je keer op keer voor te nemen minder te roken.

Al kan het ook iets totaal anders zijn. Wie weet is het onbewuste rouw om het verdwijnen van de winter als seizoen. Ik heb geen idee, maar het is wel iets.

Dat maakt het ongemakkelijk. Als je weet wat het is, kun je er iets aan doen. Maar ik zou bij god niet weten wat ik hiertegen moet doen. Misschien is het ook niet nodig, misschien verdwijnt het vanzelf. Of moet ik er aan wennen.

Meer herkenning en ontdekking? Schrijf je hier in voor mijn gratis wekelijkse nieuwsbrief.

3 Comments

  • Het kan goed een combinatie van dingen zijn waar je nooit bij zult komen. In plaats van een probleem proberen op te lossen waar je de kern niet van kent, wat misschien geheel buiten jouw eigen bereik ligt, denk ik dat het slimmer is om je te richten op de zaken waar je blij van wordt, wat je drijft en waar je iets belangrijks uit kunt halen. Dat kan natuurlijk van alles zijn. Ik noem maar een dwarsstraat: eens in de maand ergens gaan dansen. Of afspreken met leuke mensen en vrijuit lullen over van alles en nog wat. De leegte kan een verkeerde gedachte zijn, iets wat er niet is. Je denkt je eigen leegte. Maar die leegte zal direct worden opgevuld als je iets met je volle aandacht aan het doen bent. En natuurlijk kun je niet alleen bezig zijn, maar de gedachte dat de leegte je uitdaagt om er teveel bij stil te staan kan echt waar zijn. Het vraagt om aandacht, maar wat kun je ermee? Volgens mij niets. En dat is precies wat die leegte is, het is niets. Aan jou de taak om het op te vullen.

    • “Je denkt je eigen leegte”, dat is een mooie. Dank. Maar ik vraag me af of er wel denken aan te pas komt. Het gevoel was er voordat ik er over dacht.
      En wat je suggereert geeft zeker plezier maar het lijkt daar los van te staan. Of nou ja, het kan zijn dat het aantal ‘oppervlakkige’ contacten is afgenomen en die juist een smeermiddel zijn. Dat is wel in me opgekomen.

      • Vaak gaat er aan een gevoel een gedachte vooraf. Kan hierbij ook het geval zijn. En dat denken gaat razendsnel. Stel je ligt in bed en hoort een raar geluid. Je voelt je angstig worden. Misschien denk je: een inbreker! Terwijl het bijvoorbeeld een kat is. Dus dat gevoel werd veroorzaakt door een verkeerde gedachte.

        Veel van ons gevoel kunnen we sturen omdat we onze gedachten kunnen sturen. De gedachte van de inbreker kun je namelijk bestempelen als verkeerd als het om een kat ging. De truc daarbij is dat je onderzoekt of je gedachten kloppen.

        Zo is dat lege gevoel misschien een gevolg van allerlei dingen die je denkt. Bijvoorbeeld wanneer je een drukke kantine instapt. En zo’n gedachte hoeft natuurlijk niet verkeerd te zijn. Het komt er eigenlijk op neer dat jezelf de vraag stelt:aan welke gedachte lag dit gevoel ten grondslag en klopt deze gedachte nog steeds nu ik erop terug kijk? Als gevoel en gedachten overeenstemmen dat heb je stabiliteit gevonden. Heel interessant om bv te concluderen bij bv boosheid dat de gedachte erbij klopt. Dan klopt je gevoel dus ook en hoef je jezelf niets kwalijk te nemen, de situatie is dan glashelder voor jou. Klinkt zweverig misschien, maar eigenlijk kom je zo bij de kern van wie je bent uit.

        Het onderzoeken van gedachten is een van de hulpmiddelen in de psychologie. Iets waar ik persoonlijk veel baat bij heb. Waarmee ik overigens niet wil zeggen dat je alle gevoelens altijd kunt verklaren. Net zo goed als je niet alle gedachten kunt verklaren. Ze komen en gaan. Maar het is bij gevoel wel altijd goed om de gedachten die eraan ten grondslag kunnen liggen te onderzoeken.

        Misschien wat koel en afstandelijk, maar ik zie die leegte waar jij het over hebt ook als een uitdaging als ik me in jouw situatie verplaats. Ik zou me dus afvragen: welk denken kan er aan dat lege gevoel ten grondslag liggen? En je beschrijft diverse situaties waarin je dat lege gevoel constateert, dus er is ook veel te onderzoeken.

        Maar eigenlijk vergeet ik het belangrijkste ding: een leeg gevoel is eigenlijk niet echt een emotie. Het is eerder het gebrek aan emotie zou je kunnen zeggen. Misschien is dat nog wel het meest interessante om eerst te onderzoeken: die leegte, wat voor gevoel is dat? Verdriet? En vandaar uit kun je de eventuele gedachten die leiden tot die emotie gaan onderzoeken.

        Maar goed ik loopt misschien iets teveel te preken nu… aard van het beestje. Ik vind het erg interessant:) Succes!

Leave a Comment

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Francisco
  • Francisco
  • Journalist