In 1883 wilde Aletta Jacobs een plek op de kandidatenlijst bij de verkiezingen. Vrouwen mochten nog niet stemmen maar in de Grondwet stond dat iedereen die een bepaald bedrag aan belasting betaalde verkiesbaar was. De arts Jacobs, de eerste vrouw die aan een Nederlandse universiteit afstudeerde, voldeed aan die eis en eiste haar recht op.

Dat een recht in de Grondwet staat wil nog niet zeggen dat het je ook wordt toegekend. Conservatieven die de vooruitgang tegen willen houden, hebben namelijk zo hun eigen logica. Niet onbelangrijk nu Nederland een ultrarechts kabinet dreigt te krijgen. Ze constateerden indertijd dat in de wet niet expliciet stond vermeld dat het recht ook voor vrouwen gold. Dus mocht Jacobs volgens hen geen kandidaat zijn. Het duurde nog 34 jaar voordat vrouwen zich kandidaat konden stellen.

In Frankrijk kregen vrouwen pas in 1944 kiesrecht. Alle eerdere pogingen werden getorpedeerd in de senaat, waar conservatieven het voor het zeggen hadden. Ze deden dat onder meer met een beroep op de laïcité, de scheiding tussen kerk en staat. Volgens hen stonden vrouwen te veel onder invloed van de kerk om onafhankelijke keuzes te kunnen maken. Echt waar. Tegenwoordig gaat laïcité vooral om vrouwen met hoofddoek aan wie rechten ontnomen worden en wordt dat gekoppeld aan de islamofobie maar de traditie van vrouwenhaat zit veel dieper.

Een ander argument tegen vrouwenkiesrecht was indertijd dat Hitler aan de macht zou zijn gekomen door de stemmen van vrouwen. Dat klopte overigens niet, zoals geen enkel argument om vrouwen hun rechten te onthouden klopt. Het is een logica die lachwekkend is en de bewering duikt dan ook op in een Franse feministische comedy die speelt in 1935.

Zo, dit was een lange aanloop naar de film die ik gisteravond zag.

Mon Crime draait om een vrouw die een man heeft vermoord en daarvan vrijgesproken wordt. De man had haar aangerand en zij moest zichzelf verdedigen. Noodweer, bepleit haar vrouwelijke advocaat en weet de volledig mannelijke jury daarvan te overtuigen. De conservatieven zijn in rep en roer. Geen man is na dit vonnis meer veilig, beweren ze. Iedere man kan door een vrouw gedood worden met een beroep op noodweer.

Dat doet natuurlijk denken aan het debat rond MeToo, waarbij min of meer hetzelfde wordt beweerd. Iedere man zou nu de lul zijn. Die vrees voor mogelijk onschuldige mannelijke slachtoffers staat natuurlijk in geen verhouding tot het onrecht dat bestreden moet worden en al veel langer onschuldige vrouwelijke slachtoffers maakt.

In Frankrijk speelt MeToo naar mijn idee heftiger dan waar ook ter wereld. De aanklachten zijn schokkender, de protesten heviger, vooral in de filmwereld. Deze week nog waren er de nieuwe onthullingen over Gérard Depardieu. Op de dag dat die verbijsterende reportage werd uitgezonden heeft de eerste vrouw die hem aanklaagde zichzelf van het leven beroofd door in de Seine te springen.

Vanwege dat nieuws nog vers in mijn hoofd keek ik daarom met wat gemengde gevoelens naar Mon Crime. Ik heb geen enkele twijfel over de intenties van maker François Ozon maar of een komedie nou een goede vorm is om commentaar te leveren op deze misstanden?

Niettemin is Mon Crime smullen. Alles is over the top, de decors, het acteerwerk en het verhaal zelf dat voortdurend bizarre wendingen neemt. De vrouwen zijn de heldinnen en alle mannen zijn dom, slecht of beide. Het verhaal is gebaseerd op een toneelstuk uit 1934 waarin de draak wordt gestoken met de hypocrisie van het patriarchaat maar ook met de wereld van roem en media. Woke, avant la lettre. De film is daarnaast ook een onverholen ode aan de Amerikaanse klassieker Sunset Boulevard die gaat over sterrendom en vergankelijkheid. Voeg daarbij dat het allemaal is gemaakt in een stijl die aan Wes Anderson doet denken. Het klinkt als too much en is het naar mijn mening ook maar dat hoort bij het genre.

Mon Crime, online te bekijken via onder meer Picl, Pathé en Apple TV, is beslist geen klassieker maar prima als je een prettig visueel spektakel zoekt om een verloren avond te vullen.

PS: Iedere zondagavond verstuur ik In de Week, een zeer persoonlijke nieuwsbrief over wat ik de voorbije week zag, las, meemaakte en dacht. Abonneer je hier gratis.