Iedereen maakt wel eens fouten, luidt het cliché. Zoals alle clichés is het tegelijk waar en waardeloos. Want ja, wat moet je ermee? Het wordt meestal gebruikt als bezwering. Trek het je niet aan, overkomt ons allemaal, gedane zaken nemen geen keer.

Dat is allemaal lief bedoeld maar sommige fouten veranderen voorgoed je leven of dat van anderen. Even niet nadenken en je richt enorme schade aan. Een verkeerde opmerking en een vriendschap is verwoest. Een moment niet opletten achter het stuur en je rijdt iemand dood. Om maar meteen het ergste te noemen. Dan heb je niks aan die clichés. Iedereen maakt fouten maar alleen jij maakte deze ene.

El Castigo gaat over dat gegeven. Het is de heftigste film die ik in tijden zag. Net zo overdonderend als Den Skyldige, de huiveringwekkende Deense thriller over een gesprek in de 112-meldkamer. Al is de spanning in El Castigo van een heel andere orde en bekruipt die je veel meer. De film doet ook denken aan het eerste kwartier van Madre, de superindrukwekkende film waarvan de opening je naar adem doet happen. Maar El Castigo is tegelijk heel anders, veel dichterbij.

Een auto rijdt over een provinciale weg door een bos. De camera zit op de achterbank. Voorin zit een vrouw achter het stuur en een man naast haar. De sfeer is gespannen. De man wil dat de vrouw omkeert. Het heeft nu wel lang genoeg geduurd, zegt hij. Even later stopt ze, een oude bak passeert hen en ze keert om. Duidelijk met tegenzin. Ze hebben ruzie over hun zoontje. De vrouw heeft de jongen daarnet voor straf uit de auto gezet en is weggereden. Om te doen alsof ze hem achter zouden laten. Dat zal hem leren. El Castigo is Spaans voor de straf.

Ze keren snel terug op de plek waar ze het 7-jarig jongetje achterlieten. Er zijn in de tussentijd slechts twee minuten verstreken maar er is niets meer te zien. Het jongetje is verdwenen.

Je begrijpt dat ik verder niets over het verhaal kan zeggen. Behalve dit. De ouders stappen uit de auto, de camera komt van de achterbank en volgt hen en laat niet meer los. De hele film van net geen anderhalf uur is in een enkele take opgenomen. Dat levert een ongekende sensatie op. De minuten die wegtikken zijn ook echt de minuten in de bioscoopzaal. Wat je ziet is realtime.

Het resultaat is een unieke directheid die je anders alleen maar in het theater kunt vinden. Alsof het een beleving is die je nooit meer gaat meemaken. En dat is ook zo want bij een tweede keer kan het gevoel dat je nu hebt niet meer opgeroepen worden, het zal je niet meer onverwacht naar de strot vliegen.

Als je wel eens in een echte noodsituatie bent beland dan ken je misschien het gevoel dat de tijd tegelijk razendsnel gaat en voorbij lijkt te kruipen. Dat gevoel kreeg ik ook bij El Castigo, de anderhalf uur vlogen om maar toen ik de bioscoop verliet voelde het alsof ik veel langer weg was geweest. Ik moest mezelf echt even hervinden.

De Chileens-Argentijnse film laat een kant van het leven zien die we zelden te zien krijgen, neergezet door ijzersterke personages die knap vertolkt worden. Natuurlijk draait het om die specifieke karakters – waar veel over te zeggen valt, helaas kan dat niet zonder het verhaal te ruïneren – maar toch krijg je daarnaast het gevoel dat wat in de film gebeurt jou in principe ook had of zou kunnen overkomen. Als je maar de vereiste fout maakt.

PS: Ich bin ein Barbenheimer. Deze week zag ik zowel Barbie als Oppenheimer. In mijn exclusieve nieuwsbrief ga ik vanavond in op wat deze twee films gezamenlijk zeggen over de samenleving. In de Week is een persoonlijke nieuwsbrief over wat ik zie, lees, hoor, denk en beleef. Iedere zondagavond in je mailbox. Abonneer je nu meteen hier gratis.