Wat een jaar was 2023. Ik dacht dat 2022 niet erger kon, net zoals ik dat jaar dacht dat 2021 niet erger kon en daarvoor 2020. We lijken in een neerwaartse spiraal te zitten en ik heb geen idee hoe we daar uit moeten komen. Maar de wereld verbeteren begint ook bij jezelf en je zou het niet verwachten, dat is een minder somber beeld.

Ieder jaar kijk ik hier tegen de jaarwisseling terug op wat er terecht is gekomen van mijn goede voornemens en maak ik nieuwe voor het komende jaar. Het is een merkwaardig ritueel, zeker ook als ik ze over de jaren heen teruglees. Want ik maak vaak dezelfde goede voornemens en meestal slaag ik er niet in ze na te komen maar toch is er sprake van vooruitgang sinds ik dit doe. Op sommige vlakken radicaal, op andere beetje bij beetje.

Ik geloof in het stellen van doelen. Niet om ze koste wat kost te behalen, noch om ze me te laten frustreren maar om enigszins richting te geven aan mijn bestaan, wat dat verder ook moge betekenen. Dat je dit leest bijvoorbeeld, is het resultaat van mijn goede voornemens want ik stel me altijd ten doel om meer te schrijven. Gewoon, omdat ik daar gelukkig van word. En ik hoop dat het geluk besmettelijk is.

“Iedere week naar de bioscoop (dan haal ik mijn Cineville-abonnement er ook echt uit)” nam ik me vorig jaar voor. Is dat gelukt? Nee, natuurlijk niet maar… bijna wel. Ik zag in het voorbije jaar 50 films. Dat is bijna een per week. 21 daarvan bekeek ik in de bioscoop. Haalde ik mijn Cineville-pas er uit? Die kost me 270 euro per jaar, oftewel 12,85 per film die ik zag. Een regulier bioscoopticket kost 13 euro. Dus ja, ik ben net goedkoper uit. Maar ik heb de Cineville-pas niet zo zeer voor het voordeel als om te zorgen dat ik ook echt films zie. Het is een stimulans en daar slaagt het dus zeker in.

Ik zag ook veel goede films. Cineville vroeg me, net als alle andere pashouders, een top 5 te maken. Dat werd:
1 Blue Caftan
2 El Castigo
3 Return to Seoul
4 How to blow up a pipeline
5 Pacifiction

De top 5 van alle bezoekers ziet er heel anders uit, maar het fijne is, ik heb alle films uit die top 5 ook gezien. Dat zorgt voor minder ‘had ik maar…’-gevoel.

Dat is ook enigszins het geval bij boeken. Het is frustrerend om in jaaroverzichten alleen maar titels te zien die je niet gelezen hebt. In veel lijstjes prijkt Luister van Sacha Bronwasser als een van de beste boeken van 2023. Dat had ik niet gelezen zonder de Reading Challenge van GoodReads.

Ik zette mijn doel voor 2023 op 40 boeken. Dat haalde ik niet. Ik kwam door wat dunne boekjes mee te smokkelen op 32. Dat zijn er iets meer dan vorig jaar toen ik op 29 titels zat. Het opvallende is, ik lees bijna ieder jaar rond de 30 boeken. Je begrijpt dat ik dat aantal nu echt ga opvoeren.

Van sommige boeken herinner ik me nu al niets meer, andere hebben ingrijpende gevolgen. Zo heeft het lezen van het boek van Pieter Omtzigt mijn beeld van hem radicaal gekanteld, in negatieve zin. Het bepaalde mijn kijk op de verkiezingen. Met bijna een kwart miljoen views is het stuk er over overigens wel mijn meest gelezen artikel.

Ieder jaar neem ik me voor harder hard te lopen. Mijn doel om de kwart marathon binnen een uur af te leggen heb ik nog niet gehaald maar vooruitgang was er wel: “Over de finish keek ik op m’n iPhone. Ik had de op een na snelste tijd van de afgelopen 7 jaar gelopen.” Vanaf 1 januari ga ik trainen om de barrière van een uur echt te slechten.

Qua sporten nam ik mezelf voor iedere dag naar de gym te gaan. Dat lukt natuurlijk nooit maar omdat ik iedere dag van plan ben te gaan, ga ik wel vaker. Gemiddeld bezocht ik twee keer per week de sportschool, in de praktijk is dat wel wat vaker want er zijn ook periodes geweest dat ik er helemaal niet aan toekwam. Zo maakte het coronavirus dat ik in november opliep het me onmogelijk te sporten. En veel langer dan ik dacht. Pas na vier weken had ik mijn conditie terug. Ook hier geldt: zonder voornemen, zou ik helemaal niet gegaan zijn.

Waar door omstandigheden helaas helemaal niks van terecht is gekomen is wandelen. Ik heb een enkele etappe van het Trekvogelpad gelopen maar verder helemaal niks.

Het meest radicale voornemen stamde nog uit 2022. Toen besloot ik in september een jaar lang geen alcohol te drinken. Gewoon, om eens te kijken hoe dat zou zijn. Dat is meer dan gelukt. Ik drink nog steeds geen alcohol. Ik zeg niet dat ik het voor altijd heb afgezworen maar ik zie geen enkele reden meer om te drinken. Het zijn de bekende resultaten: ik voel me veel fitter, mijn geest is helderder, ik gebruik nooit meer de snooze-functie van mijn wekker omdat ik meteen opsta bij het ontwaken, ik ben actiever en ik vermoed dat ik zelfs beter gezelschap ben.

Ook belangrijk: ik heb nooit meer spijt van de avond ervoor. Je hoort vaak zeggen ‘gewoon een lekker wijntje om te ontspannen’ en dat klinkt goed maar ik denk nu ‘wat is er mis met je leven dat je wijn nodig hebt om te ontspannen?’

Overigens ben ik geen prediker. Of iemand drinkt of niet, is niet iets waar ik me mee wil bemoeien. Dat had ik als vegetariër al, dat heb ik ook hiermee. Maar als je het echt wilt weten, wil ik het je wel vertellen.

Minder goed dan bedoeld gaat het met het Frans leren. Weliswaar boek ik merkbaar vorderingen, ik kan het Franstalige nieuws volgen en daar was het me ooit om te doen omdat ik me zorgen maak over de Engelstalige dominantie van het nieuws. Taal is het verspreidingsmiddel van ideeën en cultuur. De taal die je spreekt heeft ook invloed op hoe je over je dingen denkt. De opkomst van het Engels is hand in hand gegaan met de verspreiding van neoliberale opvattingen, om maar wat te noemen. Dat merk ik ook. Franstalig nieuws legt andere accenten dan de Engelstalige media.

Mijn streven om eind 2023 een Franse film te kunnen zien zonder ondertitels is helaas nog niet gerealiseerd. Ik begin te geloven dat ik toch tegen de beperkingen van Duolingo aan loop. Het goede aan dat systeem is dat ik elke dag een paar oefeningen doe en daardoor ook echt vorderingen boek. Maar het voelt te fragmentarisch. Alsof ik alle puzzelstukjes goed ken maar niet weet hoe ze in elkaar te passen. Dus ik overweeg in 2024 een echte fysieke cursus te gaan volgen. Misschien ga ik zelfs wel een paar weken in Parijs bivakkeren.

Wat helemaal mislukte was het terugdringen van sociale media gebruik. Sterker nog, ik schrijf het falen van al mijn andere voornemens daar aan toe. Doordat ik teveel tijd verdoe op sociale media, heb ik geen tijd voor andere zaken. Elon Musk helpt me ondertussen Twitter los te laten dus het gaat de goede kant uit maar Instagram blijft lastig. Het zijn snacks voor mijn ogen.

Ik heb dit jaar tussentijds, op 22 oktober, nog een ander radicaal voornemen opgepakt: een jaar lang niets kopen. Geen kleding, geen frutsels, geen nieuwe sneakers, geen handige dingetjes. Boeken mag wel en het is ook toegestaan om kapotte zaken te vervangen maar verder niks. Dus die echt handige uiensnijmachine laat ik liggen, net als de stappenteller, dat nieuwe witte overhemd enzovoorts. Het voelt als een bevrijding. Nooit meer het idee dat ik een aanbieding mis of de wens om mezelf een goed gevoel te kopen. Ik zal er komend jaar nog wel uitgebreider over schrijven.

Wat helemaal mislukte in 2023 was het voornemen om het minder over mezelf te hebben. Het is misschien ook niet zo’n slim voornemen als je een persoonlijk blog bijhoudt. Wat ook niet hielp was dat ik zag dat het een campagneleus was van Wopke Hoekstra: minder ik, meer wij. Daar wil ik natuurlijk niet op lijken.

Ondertussen helpt mijn zeer persoonlijke nieuwsbrief, waarin ik schrijf over wat ik meemaak en denk, me juist veel meer de dingen te doen die ik wil doen. Ik ben daardoor aanzienlijk actiever geworden want tja, ik moet wel iets te melden hebben. De vele positieve reacties en het almaar groeiend aantal abonnees helpen me daar enorm bij. Dus in die zin klopt het voornemen wel: ik doe meer dankzij jullie steun. Toch meer wij dus.

Tot slot hierbij mijn voornemens voor 2024, ze zijn niet erg origineel:
Frans machtig worden op niveau B2.
1/4 marathon binnen een uur volbrengen.
50 boeken lezen.
60 films zien.
Een boek schrijven en publiceren (terugkerend voornemen sinds 2004).
Iedere dag sporten.
Helemaal niets kopen.

Gaat het me allemaal lukken? Vast niet. Maar de beloning zit in het proberen.

Een mooi 2024 gewenst voor jou en alle anderen. Met verrassend veel goeds en geluk.