Eerder dit jaar kreeg ik van een feministische vriendin een fel begeerd startbewijs voor de marathon van Rotterdam (de 1/4e) op voorwaarde dat ik op mijn shirt ook een plakkaat zou spelden met de tekst ‘Vrouwen willen vóóruit, niet terug!’

“Dat is van de Dolle Mina’s”, zei ze.

Ik trok mijn innerlijke wenkbrauwen op en keek haar vragend aan. “De Dolle Mina’s, die ken je toch wel? Ze zijn terug. We gaan weer actievoeren!” klonk het, opvallend strijdvaardig.

Natuurlijk ging ik akkoord, alleen al vanwege het startnummer maar ook omdat ik me mezelf mijn hele volwassen leven al als feminist beschouw. Ik heb zelfs ooit een beroep gedaan op de wet Gewetensbezwaren voor dienstplichtige militairen met het argument dat het leger een seksistisch, vrouwvijandig systeem is. Dat kon ik weten want ik startte de procedure nadat ik al 14 maanden in het leger had gezeten. Maar dat is een ander verhaal. Het beroep werd overigens afgewezen.

De Dolle Mina’s zijn terug… de woorden bleven nog lang in mijn gedachten rondzingen. Ik beken dat ik toch sceptisch was. Maar omdat scepsis de makkelijkste vorm van kritiek is en vaak op weinig relevants gebaseerd, hield ik mijn mond. Eerst maar eens kijken. 

Er liepen inderdaad wat Dolle Mina’s mee met de marathon maar heel groot werd het niet. Ik slikte een ‘zie je wel’ in. Ze waren immers nog maar net begonnen. In de daarop volgende weken waren er meer acties, er verschenen interviews. Het werd steeds interessanter.

Begin augustus werd door de Dolle Mina’s een protestmars georganiseerd tegen femicide. Ik ging er heen in de verwachting enkele tientallen, hooguit 150, deelnemers te treffen. De opkomst overtrof al mijn verwachtingen. Er waren zo’n duizend deelnemers.

De mars wordt sindsdien tot 21 september iedere zondag gehouden door het centrum van Rotterdam. Tot mijn schrik blijkt er ook iedere week een nieuwe aanleiding voor. De statistiek, iedere 8 dagen, ken ik natuurlijk wel maar zoals iedere statistiek wordt die anders als je er het dagelijks leven van maakt.

Nu was er de moord op de 17-jarige Lisa die de maatschappij schokte. De Dolle Mina’s kwamen weer meteen in actie. Zaterdagnacht hielden ze in uitgaanscentra door heel Nederland acties om veiligheid in de nacht te eisen. Op de fiets, het vervoermiddel van Lisa toen ze werd vermoord.

In Rotterdam was de opkomst – alweer – groter dan ik verwachtte. Ik schat wel meer dan 100 deelnemers die om middernacht vertrokken vanaf het Stadhuisplein. Het werd een indrukwekkende tocht, dwars door de stad, door het drukke autoverkeer, langs de terrassen. Er werd geklingeld met fietsbellen, gescandeerd De Nacht is van Ons! 

Het publiek op straat reageerde opvallend enthousiast. Mensen hielden stil, aanvankelijk in verbazing maar ze begrepen al snel waar het om ging. “O zij zijn van De Nacht is van Ons, wat goed!” hoorde ik een vrouw in uitgaansoutfit tegen haar vriendinnen roepen. Ook mannen waarvan je het niet verwachtte wisten waar het om gaat. “Bij mij ben je veilig” riep er een vanuit z’n autoraampje. De boodschap zingt rond in de samenleving. Er werd geklapt, gejuicht, gezwaaid. Er viel geen onvertogen woord. Langs de route brak even een vechtpartij uit tussen automobilisten maar dat bleek iets van opgefokte mannen onder elkaar.

Op het Stadhuisplein was er na een rit van een uur door de stad voor iedereen een bekertje ranja (zonder rietje). Er werd nog even gejuicht en klaar was het. Met een goed opgeladen gevoel fietste ik terug naar huis. Onverschilligheid doorbreken levert energie op. De actualiteit werkt natuurlijk ook, dacht ik.

En toen viel het kwartje… De actualiteit werkt omdat er zo’n onderwerp van wordt gemaakt. De moord van Lisa is geen gruwelijk incident maar het resultaat van een groot maatschappelijk probleem: de manier waarop mannen over vrouwen denken. Dat besef, die embedding, komt voort uit de acties van de Dolle Mina’s. Die bewustwording is de enige weg naar verandering. 

En daarom is actievoeren belangrijk en noodzakelijk, ook al is er decennialang spottend over gedaan. Dat hebben die herboren Dolle Mina’s goed gezien. 

PS: Iedere zondagavond verstuur ik In de Week, een zeer persoonlijke nieuwsbrief over wat ik de voorbije week zag, las, meemaakte en dacht. Doe net als meer dan tweeduizend andere lezers en abonneer je hier gratis.