De verkoop van Levi’s jeans loopt terug omdat kopers geen Amerikaanse spullen meer willen. Deels door de hogere importheffingen, deels door de afkeer van het Trumpisme. Dat maakte de jeansfabrikant deze week bekend.

Ik mijd zelf al een tijd Amerikaanse producten. Het begon jaren geleden met sneakers. Dat iedereen op Nikes liep, leek me ongezond. Daar wilde ik niet aan mee doen. Tijdens de eerste termijn van Trump breidde ik dat uit naar alle Amerikaanse merken, geen New Balance of Skechers. 

Na de voeten kwam de rest van de kleding. Dat was makkelijk want Calvin Klein en DKNY had ik al lang geleden achter me gelaten. Alleen Levi’s. Ik viel vorig jaar nog voor een aanbieding ‘tweede item voor de halve prijs’. In de praktijk komt portemonnee immers voor principe. Bovendien is het lekkere jeans. Iconisch ook, zoals dat heet.

Maar wacht icoon van wat? Van het Wilde Westen, de goudzoekers, de jongensboeken… kortom van de kolonisators. Dat rode labeltje lijkt cool maar het is toch een beetje alsof je met een speldje van de VOC rondloopt. Ik moest er aan denken toen ik pas een plaatje zag van een Levi’s jeans uit de 19e eeuw. ‘Made by white labor’ stond er op het anti-Chinese label. Trump heeft zijn ideeën niet van zichzelf. Ze komen uit een oude doos.

Het is trouwens niet dat ik echt een boycot van Amerikaanse producten voer. Ik geef gewoon liever de voorkeur aan Europese of bijvoorbeeld Japanse merken. Dat geldt ook voor cultuur. Ik zie nog wel eens Amerikaanse film maar kijk liever naar films uit andere landen. Boeken idem. Niet omdat ik een afkeer van Amerikanen heb maar omdat ik me ervan bewust ben dat ik veel te lang alleen een overdosis aan Amerikaanse cultuur heb geconsumeerd. Daardoor wordt onwillekeurig je denken beïnvloed. Het is voor mij deels een verklaring voor de verzwakking van links. Natuurlijk zijn er ook progressieve Amerikanen maar dat is toch anders dan Europees links. 

En natuurlijk lukt het niet om er volledig aan te ontsnappen. Dat hoeft ook niet. Ik ben niet anti-Amerikaans, maar ik wil Europeser zijn. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Ik tik dit ondertussen op mijn iPhone. Daar wil ik nog geen alternatief voor en dat is aan de andere kant ook best lastig. Ik vermoed dat ik me er alleen los van kan maken als ik besluit een leven zonder smartphone te gaan leiden. Dat is een moeilijker beslissing dan een leven zonder auto. Al heb ik het gebruik van de auto wel al zeer drastisch weten terug te dringen.

De Amerikaanse samenleving draait om de auto. Dat zijn we na de Tweede Wereldoorlog in Europa gaan nadoen, met bijvoorbeeld rampzalige gevolgen voor de oude steden die daar helemaal niet voor ingericht zijn. Inmiddels wordt dat langzaam hersteld. Steeds meer mensen zien dat de auto je wel vrijheid geeft als individu maar de vrijheid van alle anderen juist beperkt. Waar auto’s rijden kunnen kinderen niet spelen, om maar een voor de hand liggend voorbeeld te noemen.

Wat met de auto gebeurt moet ook met de smartphone gebeuren: zoveel mogelijk terugdringen. Het begint nu met scholen, precies de plek waar ooit ook het terugdringen van de auto begon.

Eerder deze week schreef ik op het – ook al Amerikaanse – Substack dat de taal die je spreekt bepaalt hoe je denkt. De cultuur doet dat natuurlijk ook. En dat gaat veel verder dan muziek en film.

Als je geen Amerikaan wilt worden is je kledingkast is een niet voor de hand liggend maar wel goed begin om daar verandering in te brengen. Dat wilde ik eigenlijk zeggen.

PS: Iedere zondagavond verstuur ik In de Week, een zeer persoonlijke nieuwsbrief over wat ik de voorbije week zag, las, meemaakte en dacht. Doe net als meer dan tweeduizend andere lezers en abonneer je hier gratis.