Ik schrijf niet graag over films die ik niet goed vind. Deels omdat ik de levensfase waarin je er genoegen in schept het werk van anderen af te kraken al lang achter me heb gelaten, deels omdat ik de pret niet wil bederven van degenen die er wel plezier in scheppen, of gewoon banaler omdat ik er geen zin in heb er verder over na te denken, laat staan er de juiste woorden voor te zoeken. Maar nu doe ik het toch maar.

Gisteravond ging ik naar Mickey 17, de nieuwe film van Bong Joon Ho, de Koreaanse regisseur die een paar jaar terug de wereld veroverde met de even geniale als verrassende Parasite. Ik heb ooit gelezen dat Huub Bals, de oprichter van het IFFR, na de eerste tien minuten al wist of een film de moeite waard is. Dat is een vaardigheid die je veel tijd bespaart dus sindsdien probeer ik dat ook en verdomd het werkt, een film die in de eerste tien minuten niet iets van nieuwsgierigheid of een ander prikkelend gevoel bij je weet los te maken gaat dat daarna ook niet meer doen. Andersom kan wel, een film kan de eerste tien minuten geweldig zijn en daarna in het niets verdwijnen maar dat is zeldzaam.

Na tien minuten Mickey 17 dacht ik dit wordt niks. Dat was geen prettige conclusie dus ik twijfelde. De film duurt immers bijna 2,5 uur. Misschien kwam het nog. Maar Huub Bals had weer gelijk. Na een half uur besloot ik dat het niet meer zou gaan gebeuren, verliet de zaal en ging de rest van de film in de foyer een roman lezen, die tijd was beter besteed.

Mickey 17 krijgt lovende recensies en 7,1 op IMDb (ik moet nog een alternatief vinden voor die site, want eigendom van de fascistenkwekerij Amazon). Dus er zijn voldoende mensen die het een geweldige film vinden. Misschien ben ik bevooroordeeld maar ik meende vrij snel een bekend patroon te zien: een succesvolle niet-Amerikaanse regisseur wordt ingelijfd door Hollywood en in het keurslijf van de Amerikaanse filmcultuur gedwongen. Dat betekent dat het wel zogenaamd rebels is, of ‘origineel’, maar nooit bedreigend voor de bestaande orde. De zogenaamde rafeligheid of dwarsheid wordt al snel gezocht in extreem geweld, een vast onderdeel van de Amerikaanse amusementscultuur en het dagelijks leven daar. Enig verband daartussen mag je zelf verzinnen.

Mickey 17 gaat over het vestigen van een kolonie op een andere planeet, een wat mij betreft totaal uitgekauwd science fiction gegeven dus dat hielp ook niet. Het is geloof ik bedoeld als parodie maar bij ieder grapje dacht ik ‘o, een grapje’. In de zaal werd niet gelachen.

Ik schrijft het op omdat Nederlanders, net als veel andere volkeren, voornamelijk Amerikaanse films kijken. Zelfs bij een streamingdienst als Picl, die zich afficheert met het filmhuisaanbod, domineren Amerikaanse films de hitlijsten. In andere sectoren zou je spreken van een monocultuur.

Gezien de politieke ontwikkelingen is het ook op cultureel gebied belangrijk dat we ons wat losser maken van de Amerikaanse cultuur. Ik vermoed dat een van de redenen dat we ter linkerzijde op het politieke spectrum kampen met een ideologische leegte is dat we te zeer verslaafd zijn aan de Amerikaanse cultuur. Daar verandert zelfs Bernie Sanders niks aan. Natuurlijk zijn er progressieve Amerikanen maar het hyperindividualistische land is geen voedingsbodem meer voor sociale ideeën. Europa wel, wellicht. Daarom willen ze het stuk maken, zegt de ultrarechtse Amerikaanse elite zelf. Kijk ook daarom meer niet-Amerikaanse films. Misschien zien we de verandering ook wel als straks Amerikaanse filmers naar Europa vluchten en hier meer intellectuele vrijheid ontdekken. Dat is geen science fiction.

PS: Iedere zondagavond verstuur ik In de Week, een zeer persoonlijke nieuwsbrief over wat ik de voorbije week zag, las, meemaakte en dacht. Doe net als meer dan duizend andere lezers en abonneer je hier gratis.