Een lezer vroeg of ik iHostage wilde kijken want “ben benieuwd wat je ervan vindt”. Dat was het zetje dat ik nodig had omdat iHostage zo’n titel is die op je kijklijstje belandt en vervolgens zonder duidelijke redenen steeds verder naar beneden zakt. Totdat je na weken of maanden denkt, tja nu is het te laat.

Dus zondagavond floepte het tv-scherm aan. Ik had vooraf niets over de film gelezen of gezien, op een kop in het AD na: iHostage voegt niets toe aan waargebeurd verhaal over gijzeling Apple Store. Die constatering fascineerde me want waarom zou je iets toe moeten voegen aan een waargebeurd verhaal? Zijn we al zo gewend aan de fictionalisering van de werkelijkheid dat het nu een eis is? Misschien is het mijn ingebouwde recalcitrantie maar ik stond vanwege die azijnzeikerige kop al meteen positiever tegenover de film.

Die begint zoals geloof ik iedere Netflix-thriller met dronebeelden van het gebied waar het verhaal zich afspeelt. Dat is natuurlijk een cliché maar hé, clichés zijn niet voor niks zo populair, ze werken gewoon goed. Hier ook, je denkt o, wat is Amsterdam toch mooi en het is meteen al spannend. Geholpen door de muziek, met van die notencombinaties die je naar het puntje van je stoel trekken. Ook heerlijk.

Een vermoeide reiziger, naar later blijkt een Bulgaarse arbeidsmigrant, vergeet zijn airpods in de trein. O, die moet natuurlijk straks naar de Apple store om nieuwe te kopen. Op dat soort prettige voorspelbaarheid drijft de film. Je ziet hem arriveren in zijn karige hotelkamer, bellen met zijn vrouw in Bulgarije, wordt deelgenoot van zijn financiële zorgen. Even dacht ik dat we nu stuk voor stuk alle betrokkenen geportretteerd zouden krijgen, zoals ze dat vaak in films doen, maar gelukkig werd die valkuil vermeden. Hij gaat inderdaad naar de Apple Store en meteen barst een weergave van de gebeurtenissen die zich vervolgens voltrokken los.

Dat wordt allemaal vakkundig in beeld gebracht. Langzaam ging mijn geheugen ook weer terug naar die bewuste avond, drie jaar geleden. In die Apple Store, meer een paleis dan een winkel, ben ik vaak geweest, dat bracht het ook dichterbij, zoals dat heet. De hele omgeving rond het Leidseplein was afgezet. Er verscheen een stroom aan beelden en informatie maar toch was onduidelijk wat er aan de hand was. Ja, een gijzeling maar door wie en waarom? Tegelijkertijd heerste het gevoel dat dit wel opgelost zou worden, de vraag was alleen hoe?

iHostage sluit helemaal aan bij die beleving. Er worden niet allemaal verhaallijnen bij bedacht of uitgelicht. Het gegeven is simpel: een gijzelnemer brengt het leven van mensen in gevaar. Hoe het afloopt weten we al. De vraag is hoe gaat de politie dat voor elkaar krijgen. En dat is wat de film laat zien. Op die avond werd het hele arsenaal dat de overheid tot haar beschikking heeft uit de kast getrokken. Dat is veel maar ook die loopt tegen grenzen op. Zo moeten ze een plattegrond van de winkel te pakken zien te krijgen. Die ligt ergens bij Apple in de VS. Dan heb je een helikopter en lasergestuurde scherpschutters en kun je nog niks. Nou ja, niks…

Als je vertrouwen in de politie wilt krijgen moet je iHostage zeker kijken. Niet omdat het propaganda is maar omdat de operatie om de gijzelaars te redden goed verliep. Voor zover je een dergelijk drama ‘goed’ kunt noemen. 

Een glansrol is weggelegd voor de DSI, de Dienst Speciale Interventies, een gespecialiseerde eenheid van een paar honderd agenten en militairen die 24 uur per dag, 7 dagen per week paraat is, permanent door heel het land patrouilleert in supersnelle auto’s en in een mum van tijd ter plekke is. Die komen niet alleen bij terrorisme in actie maar bij elke situatie die zeer risicovol kan zijn. Ik meen ergens gelezen te hebben dat ze meer dan duizend keer per jaar ergens op afgestuurd worden. 

Je ziet bijvoorbeeld dat ze met de gijzelaars die een kast zijn ingevlucht een codewoord afspreken waarmee ze zich identificeren. Alleen bij dat woord mag de deur geopend worden. Het deed me denken aan een verhaal dat ik hoorde over de concertzaal Bataclan in Parijs waar mensen ook gevlucht waren in een afgesloten ruimte terwijl de terroristen op jacht waren naar slachtoffers. Er werd op de deur geklopt en er klonk ‘politie, doe open, jullie zijn veilig’. Een van de slachtoffers had de tegenwoordigheid van geest om via de telefoon fluisterend aan de politie te vragen of ze echt voor de deur stonden. Dat bleek niet het geval. 

Tip: installeer op je foon de 112 app, daarmee kun je chatten met hulpdiensten als je ooit om de een of andere reden niet met ze kunt praten.

Ik vond iHostage een geweldige film. Na afloop las ik wat kritieken. Die gingen er over dat er geen diepgang in het verhaal zit, de personages niet uitgewerkt worden. Het deed me denken aan het beroemdste gijzeldrama dat ik ken, Dog Day Afternoon uit 1975 die ook gebaseerd is op ware gebeurtenissen. Ja, dat is heel andere koek. Daar is het tot een verhaal gemaakt, met elementen als transgender transitie, de rol van de media en een revolutionair maatschappelijk klimaat. Daar was ook allemaal sprake van. iHostage doet dat niet, al komen er ook maatschappelijke elementen aan bod, de ontoereikende capaciteiten van de ggz bijvoorbeeld. En een zogeheten juice-handelaar op social media. Ik ga haar naam niet noemen maar neem mijn pet af voor hoe ze wordt neergezet.

De maker van iHostage, Bobby Boermans, heeft gekozen voor een andere benadering: de herbeleving. Iedereen kan zich die avond nog wel herinneren, de fragmentarische informatie. Dat gevoel weet hij heel goed op te roepen. En ik vind het juist verstandig dat hij allerlei al dan niet verzonnen intriges achterwege laat. Daar zat ik als kijker helemaal niet op te wachten. Integendeel, want iHostage is hoe cynisch dat mag klinken nu eenmaal vooral ook amusement. Het is Netflix, geen Arte.

PS: Iedere zondagavond verstuur ik In de Week, een zeer persoonlijke nieuwsbrief over wat ik de voorbije week zag, las, meemaakte en dacht. Doe net als meer dan duizend andere lezers en abonneer je hier gratis.