Ik passeerde een populaire afhaalsnackbar in een drukke winkelstraat waar ik vaak loop. In de ruiten zaten sterren. Over de hele breedte van de gevel. Het geweld straalde als het ware nog na. Daar heeft iemand met een hamer op ingeslagen, dacht ik achteloos in het voorbijgaan. Wacht. Ik stopte en deed een paar stappen terug. Serieus? Kogelgaten? Ja, daar zaten ze. Wel een stuk of 7, 8. Er was plastic overheen geplakt, als een soort noodverband. Binnen waren mensen aan het werk, de tram reed voorbij, een buurtbewoner liet zijn hond uit. De kogelgaten waren stille getuigen maar verder was aan niets te zien dat hier een aanslag was gepleegd. Ik checkte Rijnmond, AD, Twitter. Nergens iets. 

Misschien is het niet bijzonder meer. Er wordt nu vrijwel elke dag geschoten in de stad, dan wel een ander soort aanslag gepleegd. “Vooral afgelopen maand waren er veel beschietingen en explosies bij woningen in Rotterdam. Ten opzichte van vorig jaar is het aantal explosies in Rotterdam en omgeving verdubbeld,” schreef Rijnmond vrijdag. Afpersing, bendestrijd. Het is geen groot nieuws, het staat onder het kopje 112-meldingen. Een schietpartij is de nieuwe fietsendiefstal.

Ik zal niet zeggen dat het went maar er treedt wel gewenning op. Afgelopen zaterdagavond werd er geschoten op een druk horecaplein. De gasten in een restaurant doken onder tafel en gingen vervolgens verder met het dessert. Want ja, wat moet je anders doen? Later bleek er iemand op het terras aan de overkant geliquideerd.

Aan die gewenning moest ik denken toen ik La Civil zag, een Roemeense film die zich afspeelt in Mexico en begint met een gewoon huiselijk tafereel. Een moeder praat met haar tienerdochter die zich aan de keukentafel opmaakt om uit te gaan. Het is een gewoon moeder-dochter-gesprek, met liefde, irritatie, onbegrip en liefde. Je voelt wel dat er iets gaat gebeuren.

De dochter komt niet thuis, haar vriend zegt dat ze de afspraak had afgezegd. De verontruste moeder gaat op zoek, rijdt door de stad totdat haar auto wordt klemgereden door een pick up truck. Even later zit ze met twee jeugdige bendeleden in een koffiehuis. Ze eisen losgeld, 150.000 pesos, oftewel zo’n 8.000 euro. Plus de auto van haar ex-man. En je weet, dit is nog maar het begin van de film.

De wanhopige moeder start een zoektocht naar haar dochter en gaat de strijd aan met het kartel dat haar ontvoerd heeft. Dat klinkt als een thriller maar zo zou ik La Civil niet willen noemen. De spanning zit niet zozeer in de actiescenes, die er zeker zijn, als wel in het feit dat de criminele terreur in de samenleving allemaal normaal lijkt geworden. Het geweld is voelbaar alom aanwezig maar iedereen lijkt het tegelijkertijd te negeren. Uit lijfsbehoud, onmacht, lafheid, medeplichtigheid of wat dan ook. Het is een nachtmerrie zonder dat je slaapt.

La Civil is een speelfilm maar tegelijkertijd griezelig echt, alsof het een documentaire is. Dat is geen toeval. Regisseur Teodora Mihai wilde aanvankelijk een documentaire maken over Miriam Rodríguez Martínez, een moeder die op zoek ging naar haar ontvoerde dochter maar al filmend in Mexico bleek dat plan veel te gevaarlijk. De drugskartels die er een soort schaduwbewind vormen zaten er niet op te wachten. Dus maakte ze een speelfilm, gemodelleerd naar het waar gebeurde verhaal van de uiterst moedige vrouw. Hier staat een artikel over Miriam, maar als je de film nog wilt gaan bekijken zou ik dat niet vooraf lezen.

Ik heb vaker films gezien over het onvoorstelbare geweld in Mexico. Sicario bijvoorbeeld, een razendspannende film die ook al voelt als een documentaire. Als ik het me goed herinner werd de filmploeg ook echt beschoten tijdens opnames in Mexico. Toch maakte La Civil een diepere indruk. Misschien omdat het gaat over het gewone leven, het gevoel dat het om de hoek gebeurt. Wat ook zo is, gezien de kogelgaten in de afhaalshop. Ik realiseerde me dat ik hier ook al eens een criminele ontvoering meegemaakt heb, midden op straat. En ik dacht aan de martelkamers van een drugsbende die een tijd terug ontdekt werden. Het is in Mexico alleen erger. Nog wel.

Ik bekeek La Civil via iTunes. Hier vind je meer online bronnen.